Παρασκευή 27 Αυγούστου 2021

Το Κέρας της Αφρικής και η κατάρα του πολέμου


Η ΑΥΓΗ

Η κατάρα του πολέμου και της προσφυγιάς ξαναχτυπά το Κέρας της Αφρικής. Είναι μια από τις πιο βασανισμένες περιοχές της μαύρης ηπείρου. Πόλεμοι, εμφύλιες συγκρούσεις, φτώχεια, πείνα, προσφυγιά έχουν σημαδέψει τις τρεις από τις τέσσερις χώρες της, Αιθιοπία, Ερυθραία, Σομαλία (το Τζιμπουτί είναι η τέταρτη).

Λίγα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Γάλλοι, Βρετανοί και Ιταλοί αποικιοκράτες άρχισαν να εγκαταλείπουν τα παλιά προτεκτοράτα τους στην περιοχή παίρνοντας μαζί τους λεηλατημένο πλούτο και αφήνοντας πίσω τους αρρύθμιστες εδαφικές διαφορές, τέλεια συνταγή για μακροχρόνιες φυλετικές και εθνοτικές συγκρούσεις.

Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, Αιθιοπία και Σομαλία ενεπλάκησαν σ' ένα σύντομο αλλά φονικό πόλεμο (με περισσότερους από 12.000 νεκρούς) για τη διεκδίκηση της διαφιλονικούμενης περιοχής του Ογκαντέν, στα βόρεια της Αιθιοπίας.

Μια δεκαετία αργότερα, το 1991, ένας αιματηρός εμφύλιος στην Σομαλία, που θα διαρκούσε ώς το 2012, μετέτρεψε την άλλοτε αναπτυσσόμενη και κοσμοπολίτικη χώρα σε καταρρέον κράτος.

Δύο χρόνια πριν, ο κόσμος χειροκροτούσε την ιστορική ειρηνευτική συμφωνία με την οποία έκλεινε οριστικά το κεφάλαιο μιας άλλης μακρόχρονης σύγκρουσης στο Κέρας της Αφρικής, του τριαντάχρονου εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Ερυθραίας (1961-1991) ενάντια στην Αιθιοπία, εγκαθιδρύοντας σχέσεις αμοιβαίας αναγνώρισης. Χάρη σ’ αυτή την συμφωνία, ο νεαρός Αιθίοπας πρωθυπουργός Άμπιι Άχμεντ τιμήθηκε πέρυσι με το Νόμπελ Ειρήνης.

Σήμερα, μια νέα σύγκρουση, στην Αιθιοπία αυτή τη φορά, ανάμεσα στην κεντρική κυβέρνηση της χώρας και την ημιαυτόνομη επαρχία του Τιγκράι, στα βόρειο τμήμα της, αναβιώνει την κατάρα του πολέμου στο Κέρας της Αφρικής.

Η σύγκρουση ξέσπασε πριν από ένα δεκαπενθήμερο, ύστερα από μια περίοδο κλιμακούμενης έντασης ανάμεσα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αντίς Αμπέμπα και το Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Τιγκράι (TPLF) που ελέγχει την περιοχή. Η αιθιοπική κυβέρνηση κατηγόρησε το TPLF για “κατάληψη στρατιωτικής βάσης” και “προδοσία”.

Οι νεκροί είναι εκατοντάδες μέχρι στιγμής, υπάρχουν πληροφορίες για ωμότητες και στοχοποίηση αμάχων, ενώ τουλάχιστον 27.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και έχουν βρει καταφύγιο στο γειτονικό Σουδάν. Ο ΟΗΕ κάνει λόγο για μια εκτυλισσόμενη μεγάλη ανθρωπιστική κρίση, με τον φόβο ενός ακόμη μεγαλύτερου προσφυγικού κύματος να εντείνεται μετά την εκπνοή, χθες, του τελεσιγράφου του Άμπιι προς τους μαχητές του Τιγκράι να καταθέσουν τα όπλα τους και να παραδοθούν στον αιθιοπικό στρατό. Αφότου έληξε η διορία, ο Αιθίοπας πρωθυπουργός ανήγγειλε ότι η στρατιωτική επιχείρηση στο Τιγκράι εισέρχεται στην «τελική φάση» της.

Οι Αιθιοπικές Εθνικές Αμυντικές Δυνάμεις (ENDF) έχουν δύναμη 140.000 ανδρών και θεωρούνται ετοιμοπόλεμες έχοντας διεξαγάγει σειρά επιχειρήσεων εναντίον ισλαμιστών μαχητών στη Σομαλία τα τελευταία χρόνια, ομάδων ανταρτών στις παραμεθόριες επαρχίες αλλά και έχοντας αποκτήσει πείρα από τον πόλεμο με την Ερυθραία.

Όμως πολλοί υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του στρατού ανήκουν στη φυλή Τιγκρέ, ενώ τα περισσότερα βαρέα όπλα βρίσκονται στην επαρχία αυτή και το TPLF κατέλαβε το αρχηγείο της Βόρειας Διοίκησης στο Μεκέλε. Υπάρχουν αναφορές για αποσκιρτήσεις από τον στρατό μελών της φυλής Τιγκρέ. Παράλληλα, και το TPLF έχει μακρά πολεμική ιστορία καθώς πρωτοστάτησε στην προέλαση των ανταρτών προς την Αντίς Αμπέμπα που οδήγησε στην πτώση του δικτατορικού καθεστώτος του Μεγκίστου Χαϊλέ Μαριάμ, το 1991.

Ο πρόεδρος της Ερυθραίας Ισάιας Αφεγουέρκι, μακροχρόνιος εχθρός του Τιγκράι, ελέγχει επίσης έναν μεγάλο στρατό, ο οποίος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της CIA, αριθμεί 200.000 άνδρες.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες υπενθύμισε ότι η νέα σύγκρουση στο Κέρας της Αφρικής επηρεάζει και σχεδόν 100.000 πρόσφυγες από την Ερυθραία, οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί στο Τιγκράι και εξαρτώνται από την ανθρωπιστική βοήθεια του οργανισμού για να επιβιώσουν.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου