Oosters-Ortodokse Kerk - Ikone

 

Uganda, van hier af

af.wikipedia (saam met my eie ingrypings) 

Ikone (afgelei van die Griekse εικόνα, ikóna, "beeld", "afbeelding") is gewyde kultus- of heiligebeelde in die Oostelike Kerke van die Christendom, veral in die Ortodokse Kerke van die Bisantynse Rite en kan as een van die mees karakteristieke kenmerke van dié kerke beskou word. Ikone speel daarnaas 'n sentrale rol in die Bisantynse kuns.

Ikone word gewoonlik op hout geskilder en het Christus, Maria met die Christuskind, heiliges of Bybelverhale as sentrale motiewe, maar hulle teologiese en spirituele betekenis strek verder as dié van 'n gewone kunswerk of 'n versiering. Ikone help die gelowige aanskouer om 'n eksistensiële verbintenis met die afgebeeldes en sodoende ook met God te bereik.

'n ikoon van Jesus Christus uit die Hagia Sophia-kerk in Konstantinopel (die huidige Istanboel, 1280)

Die oorspronge van ikonografie gaan terug na die 4de eeu. Die Ortodokse ikoneskilderkuns het vanuit die Bisantynse Ryk na Suid-Italië, Armenië en Rusland uitgebrei. Die oudste ikone, wat bewaar gebly het, dateer uit die 6de eeu. Maar slegs 'n klein aantal eksemplare uit dié tydperk is - veral in afgeleë gebiede - nie tydens die Bisantynse beeldestryd in die 8de en 9de eeu vernietig nie. Hierdie teologiese stryd is rondom die Bybelse uitsprake teen beelde van God gevoer - soos byvoorbeeld in Eksodus 20,4: "Jy mag vir jou geen gesnede beeld of enige gelykenis maak van wat bo in die hemel is... nie."

Die geboorte van Jesus Christus

Volgens die teologie van die Oostelike Kerke word dié Bybelse gebod egter nie deur die skepping en verering van ikone oortree nie aangesien dit God self was wat Christus deur sy menswording sigbaar gemaak het. Die godsdienstige verering van ikone het daarnaas slegs betrekking tot die waarheid wat met die beeld versinnebeeld word, nie tot die beeld self nie.

Die skilder van ikone is as liturgiese handeling aan streng reëls onderworpe en volg voorbeelde wat oor die eeue heen feitlik onveranderd gebly het. Heiliges word gewoonlik in 'n eenvoudige styl en in frontale aansig uitgebeeld, meestal teen 'n goue agtergrond wat die hemelryk versinnebeeld.

In Ortodokse kerke word ikone dikwels op 'n drieledige beeldewand, die sogenaamde ikonostase, tussen die altaar en die sentrale skip van die kerk vertoon. Uit die perspektief van die aanskouer word aan die ikonostase se regterkant 'n ikoon van die opgestane Christus geplaas, terwyl 'n ikoon aan die linkerkant Maria met die Jesuskind vertoon. Te midde van hierdie twee ikone is die koninklike deur waardeur die priester in die Evangelies en in die Eucharistie binnekom en vir die gemeente die "koning van ere" bring.

Jesus Christus, engele en heiliges (Ortodokse ikoon, van hier af)

Onse Liewe Vrou van Wladimir, 'n nasionale heiligdom van Rusland en die Russies-Ortodokse Kerk, is omstreeks 1100 in Konstantinopel geskilder. Danksy talle reproduksies het hierdie Maria-ikoon ook in die Weste wye bekendheid verwerf.

Sien ook

 
Oosters-Ortodokse Kerk - Organisasie en leierskap, Geloof, Die Heilige Tradisie en die Bybel  Oosters-Ortodokse Kerk - Tradisies, Dienste, Die Heilige Geheimenisse (Sakramente), Sinodes  

Teose - "Hy (Jesus) het ’n mens geword sodat ons god kan word"  
Afrikaans Ortodoks - Kerk van die Heilige Maria die Egiptenaar 
Afrikaans Ortodoks
Die sewende ekumeniese konsilie het gehandel oor die verering van ikone

Holy Icons (tag)
Historicals & miraculus orthodox holy icons of Theotokos (tag)
Historicals & miraculus orthodox icons of the Theotokos from all the World


Why Do Icons Weep?